Heb je een oude mazouttank (stookolietank) die niet langer in gebruik is? Het correct buiten gebruik stellen en verwijderen van zo’n tank is in Vlaanderen erg belangrijk omwille van veiligheid en milieuregels. In dit uitgebreide overzicht bespreken we alles wat je moet weten over mazouttank verwijderen: het verschil tussen een tank neutraliseren of verwijderen, de aanpak bij ondergrondse vs. bovengrondse tanks, de VLAREM-wetgeving en verplichtingen, en wat een attest van buitengebruikstelling inhoudt. Je komt ook te weten of er premies zijn (gemeentelijk of via het Promaz-fonds), hoe het stappenplan van zo’n sanering verloopt en welke alternatieven er zijn, zoals overschakelen op propaan. Tot slot beantwoorden we veelgestelde vragen, bijvoorbeeld over de verkoop van een woning met een oude tank. Zo ben je volledig voorbereid op een veilige en conforme mazouttankverwijdering.
Ontvang nu een gratis offerte »
Laat je mazouttank steeds verwijderen door een erkende specialist en ontvang een officieel attest volgens VLAREM- en OVAM-regelgeving. Met meer dan 1.000 succesvolle tankverwijderingen per jaar is Optitank dé expert in mazouttanks in België.
Wat is de prijs voor het verwijderen van een mazouttank in 2025?
De kosten voor mazouttank verwijderen in Vlaanderen hangen af van het type tank (bovengronds of ondergronds), de tankgrootte en de complexiteit van de werken. Gemiddeld mag je rekenen op een totaalprijs tussen €700 en €2.500 (excl. btw) voor een volledige buitengebruikstelling inclusief reiniging en afvoer.
Wat kost een bovengrondse mazouttank verwijderen?
Voor een bovengrondse mazouttank (bijvoorbeeld een tank in de tuin of kelder) ligt de prijs meestal tussen €700 en €1.500. Hier zijn doorgaans geen graafwerken nodig, wat de kosten beperkt. In de prijs zitten meestal volgende onderdelen inbegrepen:
- Leegmaken & reinigen: ongeveer €500 – €1.000 voor het professioneel leegpompen van de overgebleven mazout, het verwijderen van slib en het schoonmaken/drogen van de tank.
- Verwijderen van de tank: ongeveer €200 – €500 voor het uitsnijden of loskoppelen en afvoeren van de tank zelf.
- Afvalverwerking & attest: de vervoerskosten en het reiningsattest (attest van buitengebruikstelling) zijn meestal in de prijs inbegrepen.
De exacte prijs kan variëren naargelang de tankinhoud (bv. 1.000 L vs. 5.000 L), de bereikbaarheid (is de tank makkelijk toegankelijk?) en de regio. Vraag steeds een offerte op maat om verrassingen te vermijden.
Wat kost een ondergrondse mazouttank verwijderen?
Een ondergrondse mazouttank verwijderen is duurder door extra graafwerk. Gemiddeld ligt de kostprijs tussen €1.200 en €2.500 voor tanks tot ca. 5.000 liter. In deze prijs zit doorgaans inbegrepen:
- Leegmaken & reinigen: circa €500 – €1.000 (zelfde reinigingsproces als bij bovengronds).
- Uitgraven & verwijderen: ongeveer €500 – €1.000 aan graafwerken om de tank op te graven, plus het uitsnijden en verwijderen van de tank.
- Afvoer & verwerking: transport van de oude tank naar een erkende verwerker en het nodige attest.
Indien de tank moeilijk bereikbaar is of bijvoorbeeld (deels) onder een gebouw ligt, kan volledige verwijdering technisch of financieel zeer uitdagend zijn. In zo’n geval laat men de ondergrondse tank na reiniging ter plaatse opvullen met een inert materiaal (zand of schuim). Deze methode noemt men neutralisatie en is doorgaans iets goedkoper dan uitgraven, omdat er minder graafwerk nodig is en de tank als inert achterblijft. Let op: neutraliseren mag enkel als verwijderen echt niet mogelijk is (zie verder).
Wat met de oude mazoutketel (cv-ketel)?
Naast de tank zelf kan ook de bijhorende stookolieketel uit de woning verwijderd worden. Dit brengt extra kosten mee van ongeveer €200 tot €500 (excl. btw). Daarvoor koppelt men de ketel af, voert hem af en verwerkt het metalen schroot. Het demonteren van leidingen en brander kan hier ook bij horen. Als je overstapt op een nieuwe verwarmingsinstallatie (bv. gas of warmtepomp) is het vaak aangewezen om de oude ketel ineens mee te verwijderen.
Lees meer over de prijs en factoren van mazouttank verwijderen
Ondergrondse vs. bovengrondse mazouttank
Er is een groot verschil tussen een ondergrondse en bovengrondse mazouttank, zowel qua risico’s als aanpak van de buitengebruikstelling. Onderstaande tabel vergelijkt enkele belangrijke aspecten:
| Aspect | Ondergrondse tank | Bovengrondse tank |
|---|---|---|
| Locatie | Ingegraven in de grond (bv. in tuin of onder oprit) | Niet ingegraven (in open lucht, tuin of binnen in bv. kelder) |
| Toegang tot tank | Uitgraven nodig voor verwijdering; opvullen (neutralisatie) mogelijk als uitgraven moeilijk is | Makkelijk bereikbaar; geen graafwerken nodig bij verwijderen |
| Lekrisico | Minder zichtbaar – een lek kan onopgemerkt blijven en bodemverontreiniging veroorzaken | Snel merkbaar – bij een lek zie of ruik je het vlug, minder kans op bodemvervuiling |
| Wettelijke plicht | Leegmaken & reinigen verplicht; verwijderen verplicht binnen 5 jaar (of opvullen indien verwijderen niet kan) | Leegmaken & reinigen verplicht; verwijderen niet verplicht voor tanks < 6000 liter (wel aangeraden voor ruimtewinst) |
Concreet moet elke mazouttank die buiten gebruik gaat, minstens leeggepompt en gereinigd worden door een erkende technicus. Bovengrondse tanks kun je na reiniging laten staan of laten versnijden tot schroot. Ondergrondse tanks moet je idealiter verwijderen; als dat niet mogelijk is, worden ze geneutraliseerd (opgevuld) om veiligheidsrisico’s weg te nemen.
Neutralisatie vs. verwijdering: wat is het verschil?
Een mazouttank verwijderen betekent dat de tank volledig wordt leeggehaald, schoongemaakt en vervolgens uitgegraven (indien ondergronds) en als schroot afgevoerd. Je ruimt de tank dus helemaal op. Dit geeft definitieve gemoedsrust en bevrijdt de ruimte waar de tank lag of stond.
Bij neutralisatie (opvullen) blijft de tank in de grond zitten. Eerst wordt de ongebruikte tank volledig leeggepompt en gereinigd. Daarna vult een gespecialiseerde firma de tank op met een inert materiaal, bijvoorbeeld zand, schuim of schuimbeton, tot hij vol en verzegeld is. De tank is daarmee definitief buiten gebruik, zodat instortings- en milieurisico’s verdwijnen. Neutralisatie is in Vlaanderen wettelijk alleen toegestaan als de tank niet verwijderd kan worden zonder schade aan de omgeving (bijvoorbeeld onder een fundering of gebouw).
Zowel bij verwijderen als bij opvullen moet de procedure gebeuren door een erkende stookolietechnicus. Na afloop ontvang je steeds een officieel attest dat de tank correct buiten dienst is gesteld (meer hierover hieronder). Merk op dat bij bovengrondse tanks opvullen doorgaans niet ter sprake komt – je laat een stalen bovengrondse tank best gewoon volledig weghalen na reiniging. Neutraliseren is vooral een oplossing voor ondergrondse tanks die niet uitgegraven kunnen worden.
Wettelijke verplichtingen en regels (VLAREM)
In Vlaanderen gelden strenge wetgevende regels voor het buiten gebruik stellen van stookolietanks. Deze vallen onder de VLAREM milieuwetgeving en dienen ter bescherming van het leefmilieu. De belangrijkste verplichtingen op een rij:
- Elke ongebruikte mazouttank moet binnen de 5 jaar na de laatste gebruiksdatum gesaneerd worden. Voor een ondergrondse tank betekent dit: reinigen én verwijderen binnen vijf jaar (of opvullen indien verwijderen technisch onmogelijk is). Voor bovengrondse tanks geldt: reinigen binnen vijf jaar; fysieke verwijdering is enkel verplicht voor grote tanks (≥ 6000 liter).
- De reiniging (leegmaken en schoonmaken) moet altijd uitgevoerd worden door een erkende technicus of firma. Doe dit nooit zelf: naast verboden, is het gevaarlijk en kan morsen leiden tot bodemvervuiling.
- Na de werken moet de technicus een attest van buitengebruikstelling afleveren. Dit attest bewijst dat de tank correct geneutraliseerd of verwijderd is volgens de regels van de kunst (VLAREM). Je hebt dit document later nodig bij bijvoorbeeld de verkoop van je huis of om de tank als afval te laten verwerken.
- Het niet naleven van deze verplichtingen kan leiden tot boetes en aansprakelijkheid. Als een oude tank later bodemsanering vereist door nalatigheid, draait de eigenaar op voor de (hoge) kosten. Bovendien kunnen problemen opduiken bij de verkoop van de woning (een notaris zal vragen naar documenten).
Samengevat: laat een ongebruikte stookolietank tijdig schoonmaken en verwijderen of opvullen. Zo voorkom je milieuvervuiling en ben je in regel met de wet.
Attest van buitengebruikstelling (reinigingsattest)
Wanneer je een mazouttank door een erkende firma laat buiten gebruik stellen, ontvang je na afloop een attest van buitengebruikstelling. Dit document (ook wel reinigingsattest genoemd) is het officiële bewijs dat de tank op correcte wijze leeggemaakt, gereinigd en verwijderd of geneutraliseerd werd. Bewaar dit attest goed: het is cruciaal bij latere controles en bij de verkoop van de woning.
Een wettelijk attest van buitengebruikstelling vermeldt onder andere:
- Datum van buitengebruikstelling (wanneer de werken zijn uitgevoerd).
- Identificatie van de tank: volume (inhoud in liter), materiaal (bv. staal of kunststof) en de locatie van de tank (boven- of ondergronds).
- Uitgevoerde werken: bevestiging dat de tank geledigd en gereinigd is, en of de tank verwijderd dan wel opgevuld werd.
- Erkende uitvoerder: de naam van het erkende bedrijf of technicus en zijn/haar erkenningsnummer.
- Bodemcontrole: indien er een bodemanalyse is uitgevoerd (bv. een bodemstaal genomen na verwijdering), wordt het resultaat hiervan vaak vermeld op het attest.
Zonder dit attest kan een oude stookolietank niet als schroot of afval worden aangeboden bij verwerkers. Ook bij de verkoop van een huis zal de notaris doorgaans vragen naar het attest als bewijs dat de mazouttank veilig buiten dienst is gesteld.
Bodemanalyse en bodemsanering
Bij het verwijderen van een oude tank is het belangrijk om na te gaan of de grond niet verontreinigd is geraakt door eventuele lekken. Daarom wordt vaak aangeraden om een bodemanalyse te laten uitvoeren nadat de mazouttank verwijderd of geneutraliseerd is. Een erkend bodemdeskundige neemt dan stalen van de omliggende aarde om te testen op aanwezigheid van mazout.
Is de bodem schoon? Dan heb je de zekerheid dat er geen verder gevaar is, en kun je met een gerust gevoel het hoofdstuk afsluiten (het analyserapport kan worden toegevoegd aan het attest). Wordt er echter mazoutvervuiling in de grond vastgesteld, dan dringt een bodemsanering zich op. Dit betekent dat de vervuilde grond moet worden afgegraven en gereinigd of afgevoerd, onder begeleiding van gespecialiseerde saneringsbedrijven en toezicht van OVAM. Bodemsanering kan al snel enkele duizenden euro’s kosten, afhankelijk van de ernst en verspreiding van de verontreiniging.
Voor particuliere eigenaars bestaat gelukkig het eerder vermelde Promaz-fonds dat tussenkomt in zulke gevallen. Als je mazouttank in het verleden gelekt heeft en je dient vóór eind februari 2025 een dossier in, kun je mogelijk een groot deel van de saneringskosten vergoed krijgen via Promaz. Dit neemt niet weg dat voorkomen beter is dan genezen: door je tank tijdig te laten reinigen en verwijderen, beperk je de kans op dure bodemsaneringswerken.
Overschakelen naar propaan: het alternatief voor mazout
Schakel je over van stookolie naar een andere brandstof, dan is propaangas een populair alternatief wanneer er geen aardgasaansluiting beschikbaar is. Propaan (LPG) kan je opslaan in een eigen propaantank in de tuin, vergelijkbaar met een mazouttank maar dan voor gas. De voordelen van propaan ten opzichte van mazout:
- Lagere uitstoot: Propaangas verbrandt efficiënter en stoot tot ~20% minder CO2 uit dan stookolie. Ook heb je geen roet of geurhinder bij verbranding van propaan.
- Geen bodemvervuiling: Een lekkage van propaangas verdampt en trekt niet in de bodem, in tegenstelling tot mazoutlekken die ernstige grondvervuiling geven. Een propaaninstallatie geeft dus minder milieurisico’s.
- Flexibele opslag: Propaantanks zijn verkrijgbaar in bovengrondse en ondergrondse uitvoeringen. Een ondergrondse propaantank kan in de tuin ingegraven worden en neemt na installatie nauwelijks zichtbare ruimte in beslag, ideaal als vervanging voor de verdwenen mazouttank.
- Minder onderhoud: Een moderne gasketel (op propaan) vergt doorgaans minder onderhoud dan een mazoutketel. Bovendien is de wettelijke keuring van gasinstallaties minder frequent (om de 2 jaar) dan bij stookolie (jaarlijks).
- Continuïteit: Met een propaanleverancier kun je regelmatige bevoorrading afspreken, zodat je nooit zonder brandstof zit. Je behoudt het comfort van een brandstoftank op eigen terrein, maar dan met een schonere energievorm.
Overstappen van mazout naar propaan vergt de plaatsing van een geschikte gastank en aanpassing van je verwarmingsketel (of installatie van een nieuwe gasketel). Laat dit uitvoeren door professionals om te voldoen aan alle veiligheidsvoorschriften. Optitank kan je hierbij helpen: naast mazouttanksanering verzorgen wij ook de levering en plaatsing van propaantanks. Neem gerust contact op voor meer info of een offerte voor een propaaninstallatie op maat.
Tijdlijn: hoe verloopt een mazouttank verwijdering?
Benieuwd hoe het praktische proces eruitziet? Hieronder geven we een beknopt stappenplan voor het laten verwijderen of neutraliseren van een stookolietank. In de meeste gevallen neemt de hele interventie slechts één dag in beslag:
- Offerte en voorbereiding: Je neemt contact op met een erkende tank-sanering firma (zoals Optitank) en verschaft details over de tank (type, volume, ligging). Vaak komt men ter plaatse kijken. Op basis hiervan ontvang je een offerte. Na goedkeuring wordt een datum gepland en, indien nodig, een melding of vergunning aangevraagd (bij ingrijpende graafwerken).
- Leegmaken van de tank: Op de afgesproken dag start de technicus met het veilig leegpompen van alle resterende stookolie uit de tank. De inhoud wordt opgevangen in recipiënten en afgevoerd voor verwerking of eventueel gedeeltelijk hergebruik. Ook achtergebleven slib (bezinksel) wordt verwijderd.
- Reiniging: Vervolgens reinigt men de binnenkant van de tank. Met speciale apparatuur worden mazoutresten van de tankwanden gespoeld en opgezogen, zodat de tank gasvrij en schoon is. Dit is nodig om veilig te kunnen werken (explosiegevaar wegnemen) en om het reinigingsattest te kunnen afleveren. Na reiniging wordt de tank drooggezogen en geventileerd.
- Verwijderen of opvullen: Afhankelijk van de gemaakte afspraak en de situatie ter plaatse wordt de tank nu uitgegraven en verwijderd of geneutraliseerd. Bij verwijdering graaft een team de ondergrondse tank uit (indien van toepassing), snijdt de tank in hanteerbare stukken (of tilt hem in zijn geheel uit de grond) en transporteert het staal naar een verwerkingsbedrijf. Bestaande leidingen worden afgekoppeld. De vrijgekomen put wordt opgevuld met zand of aarde. Bij neutralisatie blijft de tank zitten en wordt hij tot aan de rand opgevuld met inert schuim of zand, zodat er geen holle ruimte achterblijft.
- Bodemanalyse (indien nodig): Indien er indicaties zijn dat er mazout in de bodem gelekt is (bijvoorbeeld als de tankwand ernstig gecorrodeerd was), kan er aansluitend een bodemanalyse uitgevoerd worden. Een erkend deskundige neemt een bodemstaal rond de tanklocatie om te controleren op olieverontreiniging. Als er vervuiling gevonden wordt, moet er een bodemsanering gebeuren. In dat geval kan men eventueel een beroep doen op het Promaz-fonds voor financiële ondersteuning. Als de bodem schoon is, is verdere actie niet nodig; het bodemanalyse-verslag kan toegevoegd worden aan het attest voor uw gemoedsrust.
- Afvoer en attestatie: Ten slotte voert de firma alle afvalstromen af: de oude tank (indien verwijderd) gaat naar een erkend schroothandel of afvalverwerker, en de opgezogen mazout/slib wordt afgevoerd als chemisch afval. Je ontvangt het attest van verwijdering/neutralisatie als bewijs van de uitgevoerde werken. Met dit attest is de mazouttank officieel geregistreerd als buiten gebruik. Bewaar dit document goed bij je huisdossier.
Tip: Een standaard mazouttankverwijdering (voor een goed toegankelijke tank) duurt meestal slechts enkele uren. Voor grotere of moeilijk bereikbare tanks kan het iets langer duren of extra werk vergen, maar doorgaans is alles binnen één werkdag afgerond.
Mazouttank verwijderen bij verkoop van uw woning
Ga je je huis verkopen en is er nog een oude stookolietank aanwezig (in gebruik of niet in gebruik)? Weet dat dit een aandachtspunt is bij de verkoop. Hoewel je als verkoper niet altijd wettelijk verplicht bent om een ongebruikte mazouttank te laten verwijderen vóór de verkoop, is het sterk aan te raden dit wel te doen of tenminste te zorgen voor een geldig buitengebruikstellingsattest.
Bij de verkoop zal de notaris doorgaans vragen of er een stookolietank aanwezig is en of die al dan niet buiten gebruik is. Hij kan documenten opvragen, zoals het reinigingsattest of verwijderingsattest. Als je deze niet kunt voorleggen, kan de koper eisen dat de tank alsnog op jouw kosten verwijderd wordt, of de verkoopvoorwaarden bemoeilijken. Een lekke of onbehandelde mazouttank kan zelfs een negatieve impact hebben op de waarde van de woning (kopers schrikken ervoor terug wegens mogelijke milieuschade).
Kortom, om vlot te kunnen verkopen zonder later discussies of prijsverlagingen, zorg je er best voor dat de mazouttank voordat de woning te koop komt geneutraliseerd of verwijderd is en dat je het attest klaar hebt. Dit geeft de koper vertrouwen en jou als verkoper zekerheid. Vermeld in de verkoopadvertentie gerust dat de tank “professioneel buiten gebruik gesteld” is – een extra troef!
Vraag hier een offerte aan voor mazouttank verwijdering »
Veelgestelde vragen over mazouttank verwijderen
Is mazouttank verwijderen verplicht in Vlaanderen?
Ja, in Vlaanderen ben je verplicht om een niet-gebruikte stookolietank te laten saneren. Concreet moet elke ondergrondse mazouttank binnen 5 jaar na buitengebruikstelling gereinigd én verwijderd worden (of opgevuld als uitgraven onmogelijk is). Bovengrondse tanks moeten ook binnen enkele jaren leeggemaakt en gereinigd zijn, maar fysieke verwijdering is voor kleinere bovengrondse tanks (< 6000 L) niet verplicht. Uiteraard is het om veiligheids- en milieuredenen wel aangewezen om een ongebruikte tank volledig te verwijderen zodra dat praktisch kan.
Wat is een attest van buitengebruikstelling?
Een attest van buitengebruikstelling is het officiële document dat je krijgt na het professioneel reinigen en verwijderen (of neutraliseren) van je mazouttank. Hierin bevestigt de erkende technicus dat de tank volgens de geldende regelgeving buiten dienst werd gesteld. Op het attest staan details zoals de datum van de werken, het type en volume van de tank, de uitgevoerde acties (bijv. “gereinigd en verwijderd”) en de gegevens van de uitvoerder. Dit attest bewijst dat jouw mazouttank geen gevaar meer oplevert voor het milieu. Bewaar het goed: bij verkoop van de woning of afvoer van de oude tank is dit attest noodzakelijk.
Mag ik zelf mijn mazouttank leegmaken of verwijderen?
Nee, als particulier mag je dit niet zelf doen. Volgens de milieuwetgeving moet het buiten gebruik stellen van een stookolietank gebeuren door een erkende stookolietechnicus of erkende firma. Zelf aan de slag gaan is gevaarlijk (mazout is licht ontvlambaar en giftig) én illegaal. Daarnaast zal je zonder erkend attest nergens de oude tank kunnen laten verwerken. Schakel dus altijd een gecertificeerd bedrijf in voor de reiniging en verwijdering. Dit garandeert dat het veilig gebeurt en dat je de juiste papieren krijgt.
Kan ik mijn oude mazouttank als regenwaterput gebruiken?
Nee. Het is streng verboden om een buiten gebruik gestelde stookolietank voor een ander doel te gebruiken, zoals regenwater opslaan of als waterreservoir. Volgens VLAREM-regelgeving moet een mazouttank die niet langer voor stookolie dient, definitief buiten gebruik gesteld worden (gereinigd en verwijderd of opgevuld). Zelfs na reiniging kunnen er olieresten achterblijven die het water verontreinigen. Wil je een regenwaterput, laat dan een daarvoor voorziene tank installeren in plaats van een oude mazouttank te hergebruiken.
Hoelang duurt het verwijderen van een mazouttank?
Een standaard mazouttankverwijdering is meestal in één dag afgerond. De werken zelf – van leegpompen en reinigen tot verwijderen/neutraliseren en opruimen – nemen vaak slechts een paar uur in beslag. Uiteraard hangt het af van de situatie: een goed bereikbare bovengrondse tank kan binnen 2-3 uur volledig verwijderd zijn. Bij een grote ondergrondse tank waar bijvoorbeeld oprit-verharding moet worden opengebroken en achteraf hersteld, kan het wat langer duren (meestal 1 volle werkdag). In de offertefase kan de uitvoerder een inschatting geven van de duur. In alle gevallen geldt: je hoeft niet weken zonder verwarming te zitten; de ingreep wordt vlot gepland en uitgevoerd.
Is een bodemanalyse nodig na het verwijderen van de tank?
Het is niet standaard verplicht, maar wel sterk aanbevolen in veel gevallen. Na het verwijderen van een ondergrondse tank laat men vaak een bodemanalyse uitvoeren om te controleren of er geen olieverontreiniging in de grond is achtergebleven. Als de tank in goede staat was en er zijn geen aanwijzingen van lekken, volstaat doorgaans het reinigingsattest. Maar bij oudere of beschadigde tanks is een bodemstaal laten nemen verstandig. Zo’n onderzoek geeft gemoedsrust en is soms nodig bij de verkoop van de woning. Bovendien, als er toch vervuiling blijkt te zijn, kan je via het Promaz-fonds (wanneer aangevraagd voor 28/02/2025) steun krijgen voor de bodemsanering. Kortom: een bodemanalyse is een nuttige extra stap om zeker te weten dat de bodem schoon is.